İçindekiler
Patlamadan Korunma Dökümanı (PKD) Nedir?
Kısa adıyla PKD olan patlamadan korunma dökümanı olası bir patlama anında çalışanların takınması gereken tavırları ve patlamanın meydana gelmemesi için yapılması gerekenleri açıklayan iş sağlığı ve güvenliği belgelerinin bütünüdür. Özellikle parlayıcı ve kolay yanıcı ürünlerin bulunduğu ve bu ürünlerin üretildiği işyerlerinde patlamadan korunma dökümanı hazırlamak zorunludur. Bu dökümanlar sayesinde çalışanlar olası bir tehlike durumunda kendilerini daha rahat bir şekilde koruyabilirler. Ayrıca bu tarz bir durumun yaşanmaması için gerekli bilgiler çalışanlara aktarılmış olacağı için işyerinde patlama riski de en aza indirilmiş olacaktır.
Patlamadan Korunma Dokümanları Neden Hazırlanır?
Boya ve tiner imalathaneleri, kimyasal laboratuarlar gibi alanlarda hazırlanması zorunlu olan patlamadan korunma dökümanı hazırlamak hem işyeri hem de işçiler için oldukça önemlidir. Üst kısımda da belirttiğimiz gibi bu dökümanlar çalışanların tehlikeli durum oluşturma riskini yapılan bilgilendirmeler sayesinde en aza indirmektedir. Hem işçi, hem de işyeri sağlığı için önemli bir durum teşkil eden PKD’lar özenle hazırlanmalıdır. Bu PKD dökümanı hazırlanmasındaki etkili olan faktörlerden birisi de risklerin önceden görülebiliyor olmasıdır. Riskleri önceden görüp daha sonrasında analiz eden uzmanlar bu doğrultuda bir öneri dökümanı hazırlayabilirler. Bu durum da işyerinin güvenliğini en üst noktalara taşıyacaktır.
Patlamadan Korunma Dokümanları Nasıl Hazırlanır?
“Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” adı altında Resmi Gazetede de yer alan bu dokümanı hazırlamak zorunludur. Dökümanın hazırlanması için de işyerinde bulunan Malzeme Güvenlik Bilgi Formları incelenerek tehlike oluşturabilecek alet veya malzemeler tespit edilmelidir. Ayrıca bu çalışma Patlamadan Korunma Dökümanı hazırlanması için en önemli aşamalardan birisi olduğu için kesinlikle bir uzman yardımı alınmalıdır. Bu sayede de en sağlıklı şekilde dökümanların hazırlanması için diğer aşamalara geçilebilir.
Malzeme Güvenlik Bilgi Formları’nın incelenmesinin ardından EN 60079-10-1, EN 60079-10-2 ve CEI 31-35 standartları baz alınarak tehlikeli bölgelerin hesaplanması ve tespit edilmesi gerekmektedir. Bu bölgelerin bir haritaları çizilerek Patlama Korunma Dökünmanı oluşturulabilir.
Parlayıcı, patlayıcı veya yanıcı madde kullanan her türlü işyeri için zorunlu olan söz konusu dökümanlar hazırlanırken bir İSG uzmanı veya kimyasallar konusunda uzman olan kişiden yardım alınmalıdır. Bu kişilerin yardımı da alınarak işyerinde tehlikeli ürünler tespit edilebilir ve bu tehlikelere karşı çalışanların takınması gereken tavırlar belirlenebilir.
Patlamadan Korunma Dökümanları oluşturulduktan sonra veya öncesinde çalışanlar konu hakkında bilgilendirmelidirler. Bu sayede işyerinde herhangi bir patlama veya yangın çıkma riski en aza indirilmiş olacaktır.
Hangi Firmalar PKD Hazırlamalıdır?
Ülkemizde tehlikeli kategorisinde yer alan bazı, hatta birçok iş kolunda hizmet veren firmaların PKD hazırlamaları zorunlu tutulmaktadır. Bu firmalar ise;
- Benzin ve Gaz istasyonları
- Boyahaneler
- Tehlikeli gaz veya kimyasalların depolandığı alanlar
- Barut üretim alanları
- Patlayıcı üretim alanları olarak sıralanabilir.
Türkiye’de yasalar tarafından da belirlenmiş ve PKD hazırlamaları zorunlu olan firmalar yukarıdaki iş kollarında hizmet verenlerdir. Ancak bu iş kollarının dışında yanıcı, parlayıcı veya patlayıcı maddeleri üreten ve depolayan her türlü işyeri de Patlamadan Korunma Dökümanı yani PKD hazırlamakla yükümlüdür. Bu raporların hazırlanmaması taktirinde devlet tarafından görevlendirilmiş teftiş memurları işyerlerine çeşitli cezalar verebilir. Söz konusu durumun ilk tespit edilmesinde işyerlerine sözlü veya maddi uyarı yapılmaktadır. Ancak işyerleri kendilerine verilen sürenin sonunda halen PKD hazırlamamış ise kapatma durumuna kadar gidebilirler. Bu yüzden de yukarıda bahsettiğimiz iş kollarında hizmet veren veya vermeyi planlayan her türlü işveren PKD hazırlatmalıdır. PKD hazırlatmak için ise bir OSGB firması ile doğrudan görüşme yapılabilir. Buradan gelecek İSG uzmanları ve diğer görevliler ile birlikte kolayca PKD hazırlamak mümkündür.
